Mysamachar.in-જામનગર
બજારનો મુખ્ય આધાર જ ગ્રાહક છે માટે તેનુ મહત્વ છે તેના અધીકાર છે અને કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન એક્ટ અમલમા છે માટે જાણકારી સાથે ખરીદી કરવી કે જુદી જુદી સેવા લેવી તેમાં બીલ લેવુ માલ બદલવો વ્યાજબી ભાવ આપવા ગુણવતાવાળી ચીજ મળવી પુરી સર્વિસ મળવી વગેરે બાબતોના પાલન ન થાય તો ગ્રાહક સુરક્ષા ફોરમ તોલમાપ કચેરી પુરવઠા કચેરી મામલતદાર કચેરી વગેરે સ્થળે ફરિયાદ કરી શકાય છે, ઉપભોક્તા અધિકારની વ્યાખ્યા મુજબ ગ્રાહકને માલ અથવા સેવાઓની ગુણવત્તા, શક્તિ, જથ્થા, શુદ્ધતા, ભાવ અને ધોરણ વિશે માહિતી મેળવવાનો અધિકાર છે આજના સમયમાં લોકો ખરીદી કરતી વખતે જાગૃત તો હોઇજ છે છતા પણ હજુયે લોકો બેઝિક કન્ઝ્યુમર રાઈટસ વિશે જાણતા નથી
– સલામતીનો અધિકાર
જીવન અને સંપત્તિ માટે જોખમી એવા માલ અને સેવાઓના માર્કેટિંગ સામે સુરક્ષિત રાખવાનો અધિકાર છે. ખરીદવામાં આવેલી ચીજો અને સેવાઓએ ફક્ત તમારી તાત્કાલિક જરૂરિયાતોજ નહી, પરંતુ લાંબા ગાળાની રુચિઓ પણ પૂરી કરવી જોઈએ.ખરીદી કરતા પહેલા, ગ્રાહકોએ ઉત્પાદનોની ગુણવત્તાની સાથે સાથે ઉત્પાદનો અને સેવાઓની ગેરંટી પર ભાર મૂકવો જોઈએ. ગ્રાહકોએ ગુણવત્તાયુક્ત ચિહ્નિત ઉત્પાદનો જેમ કે આઈએસઆઈ, એજીમાર્ક, વગેરે ખરીદવા જોઈએ.
– જાણકાર થવાનો અધિકાર
માલની ગુણવત્તા, માત્રા, શક્તિ, શુદ્ધતા, માનક અને કિંમત વિશે માહિતગાર હોવાનો અધીકાર છે. ગ્રાહકને અન્યાયી વેપાર પદ્ધતિઓથી બચાવવા માટે આ રાઈટ અમલમા મુકાણો છે. ઉપભોક્તાએ પસંદગી અથવા નિર્ણય લેતા પહેલા ઉત્પાદન અથવા સેવા વિશેની બધી માહિતી મેળવવાનો આગ્રહ રાખવો જોઈએ. આનાથી તે કુશળતાપૂર્વક અને જવાબદારીપૂર્વક કાર્ય કરી શકશે અને ઉચ્ચ દબાણ વેચવાની તકનીકનો શિકાર બનવાનું બંધ કરશે.
– પસંદ કરવાનો અધિકાર
પસંદ કરવાનો અધિકાર અર્થ એ છે કે ખાતરી આપી શકાય, જ્યાં પણ શક્ય હોય ત્યાં વિવિધ પ્રકારની ચીજો અને સેવાઓ સ્પર્ધાત્મક ભાવે મેળવી શકાય. આ હકનો ઉપયોગ પ્રતિસ્પર્ધાત્મક બજારમાં વધુ સારી રીતે કરી શકાય છે જ્યાં વિવિધ પ્રકારની ચીજવસ્તુઓ સ્પર્ધાત્મક ભાવે ઉપલબ્ધ હોય છે.
– રજૂઆત સંભળાવવાનો અધિકાર
આ અધીકાર નો ઉપયોગ એ છે કે ઉપભોક્તાની રુચિઓને યોગ્ય મંચો પર યોગ્ય વિચારણા કરાશે. તેમાં ગ્રાહકના કલ્યાણને ધ્યાનમાં લેવા માટે રચાયેલા વિવિધ મંચોમાં રજૂ થવાનો અધિકાર શામેલ છે.
-નિવારણનો અધિકાર
ગેરવ્યાજબી વેપાર પ્રથાઓ અથવા ગ્રાહકોના અનૈતિક શોષણ સામે નિવારણ મેળવવાનો અધિકાર છે. તેમાં ઉપભોક્તાની અસલી ફરિયાદોના નિકાલના હક, સમાધાનનો પણ સમાવેશ થાય છે. ગ્રાહકોએ તેમની સાચી મુશ્કેલી માટે ફરિયાદ કરવી જ જોઇએ. ઘણીવાર તેમની ફરિયાદ ઓછી કિંમતની હોઈ શકે છે પરંતુ તેની અસર સમગ્ર સમાજ પર ખૂબ મોટી થઈ શકે છે. તેઓ તેમની ફરિયાદોના નિવારણ માટે ગ્રાહક સંસ્થાઓની મદદ પણ લઈ શકે છે.
-ગ્રાહક શિક્ષણનો અધિકાર
જીવન દરમ્યાન જાણકાર ગ્રાહક બનવાનું જ ગ્રાહકોએ તેમના અધિકારોને જાણવા જોઈએ અને તેનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. માત્ર ત્યારે જ વાસ્તવિક ગ્રાહક સુરક્ષા સફળતાથી પ્રાપ્ત થઈ શકે છે.